کاهش ۱.۵ میلیون تنی تولید فولاد؛ بحران انرژی گریبانگیر صنعت فولاد

طبق بررسی آخرین وضعیت تولید فولاد و محصولات فولادی در ۱۰ ماهه نخست سال جاری نشان می‌دهد که قطعی برق و گاز تأثیر منفی خود را به‌ویژه در واحدهای کوچک و متوسط به جا گذاشته است. این محدودیت‌ها موجب شده تا تولید فولاد با کاهش ۵.۵ درصدی مواجه شود، در حالی که نرخ افت تولید در ۹ ماهه ابتدایی سال ۴.۸ درصد بود.

افت تولید فولاد میانی و شمش فولادی

بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد که تولید فولاد میانی در ۱۰ ماهه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵.۵ درصد کاهش داشته است. این میزان افت تولید معادل ۱.۵ میلیون تن فولاد و ارزشی بالغ بر ۶۵۰ میلیون دلار است. مهم‌ترین دلیل این کاهش، محدودیت‌های اعمال‌شده در مصرف برق و گاز در فصول سرد سال بوده که بیشترین آسیب را به واحدهای تولیدی کوچک و متوسط وارد کرده است.

از مجموع کاهش تولید فولاد میانی، ۹۰ درصد مربوط به کاهش تولید شمش فولادی بوده است. این موضوع نشان می‌دهد که نوسانات انرژی، بیشترین تأثیر را بر روی تولید شمش و محصولات وابسته به آن گذاشته است.

افزایش و کاهش تولید در بخش محصولات فولادی

علی‌رغم کاهش تولید فولاد میانی، در برخی محصولات فولادی شاهد افزایش تولید بوده‌ایم. به عنوان مثال، تولید تیرآهن با ۲.۶ درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال گذشته به یک میلیون و ۱۶۴ هزار تن رسیده است.

تولید میلگرد اما روندی کاهشی داشته و با ۵.۶ درصد افت، به ۸ میلیون و ۲۴۵ هزار تن رسیده است. همچنین در بخش تولید نبشی، ناودانی و سایر مقاطع فولادی، رشد ۰.۸ درصدی ثبت شده و مجموع تولید این محصولات به ۷۲۸ هزار تن در ۱۰ ماهه امسال رسیده است.

در بخش کلی مقاطع فولادی، آمارها نشان می‌دهد که تولید مقاطع طویل فولادی در این مدت ۴.۲ درصد کاهش یافته است. این در حالی است که تولید مقاطع تخت فولادی با رشد ۶.۴ درصدی به ۸ میلیون و ۶۹ هزار تن رسیده است.

وضعیت تولید مواد اولیه فولاد

علاوه بر کاهش تولید فولاد، در بخش تولید مواد اولیه نیز نوساناتی مشاهده می‌شود. تولید آهن اسفنجی در ۱۰ ماهه امسال با رشد ۰.۳ درصدی همراه بوده است. اما تولید گندله سنگ آهن با افت ۳.۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل از ۵۳ میلیون و ۸۷۹ هزار تن به ۵۲ میلیون و ۵۴ هزار تن رسیده است.

همچنین، تولید کنسانتره سنگ آهن در این مدت ۳.۳ درصد افزایش یافته که نشان‌دهنده بهبود نسبی در تأمین مواد اولیه موردنیاز زنجیره تولید فولاد است.

چالش‌های صنعت فولاد در سال جاری

با وجود برخی افزایش‌های مقطعی در تولید محصولات فولادی، کاهش قابل‌توجه تولید فولاد در سال جاری چالشی مهم برای این صنعت محسوب می‌شود. در حالی که صنعت فولاد به عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی و صنعتی کشور شناخته می‌شود، تداوم مشکلاتی مانند کمبود انرژی، افزایش هزینه‌های تولید، و کاهش سرمایه‌گذاری‌ها می‌تواند این صنعت را با چالش‌های جدی‌تری در آینده روبه‌رو کند.

کارشناسان معتقدند که برای بازگشت تولید فولاد به روند صعودی، لازم است که دولت و بخش خصوصی راهکارهایی برای تأمین پایدار انرژی و بهینه‌سازی فرآیندهای تولید ارائه دهند. در غیر این صورت، کاهش ظرفیت تولید در واحدهای صنعتی کوچک و متوسط می‌تواند در بلندمدت بر رشد اقتصادی و اشتغال‌زایی کشور نیز تأثیر منفی بگذارد.